Αθήνα, 10 Δεκεμβρίου 2020
Νέα έρευνα για την πολιτική ακεραιότητα σε 8 κράτη μέλη της ΕΕ και στα θεσμικά όργανά της, που κυκλοφόρησε από τη Διεθνή Διαφάνεια, αποκαλύπτει ανησυχητικές ελλείψεις στην ανεξαρτησία της εποπτείας της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων, στη ρύθμιση των συγκρούσεων συμφερόντων για δημόσιους αξιωματούχους, καθώς και του lobbying.
Η έκθεση “Debugging democracy: open data for political integrity in Europe” χρησιμοποιεί νέα ερευνητικά δεδομένα, για να διερευνήσει την αποκάλυψη περιουσιακών στοιχείων, την πολιτική χρηματοδότηση και την άσκηση θεσμικής πίεσης, ενώ φέρνει στην επιφάνεια και την αναποτελεσματικότητα της νομοθεσίας στις αντίστοιχες χώρες. Η έρευνα στα 8 κράτη μέλη και στα θεσμικά όργανα της ΕΕ καταδεικνύει ότι κανένα δεν διαθέτει επαρκή μέτρα για την αποτροπή της αδικαιολόγητης επιρροής στις δημόσιες πολιτικές και αποφάσεις εν γένει.
Ο Jon Vrushi, ένας εκ των συντακτών της έκθεσης και συντονιστής της έρευνας στη Γραμματεία της Διεθνούς Διαφάνειας, τόνισε: «Χωρίς ισχυρά μέτρα ακεραιότητας, η πολιτική διαφθορά απειλεί τη δημοκρατία και υπονομεύει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων στις κυβερνήσεις τους. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν επιφυλάσσουν ιδιαίτερη μεταχείριση σε συγκεκριμένα συμφέροντα, στρεβλώνοντας πολιτικές, θεσμούς και κανόνες για την κάλυψη των αναγκών των λίγων αντί των πολλών και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω κατάλληλης νομοθεσίας.»
«Πολύ λίγες χώρες επαληθεύουν τις πληροφορίες που δηλώνονται από πολιτικούς και η ΕΕ πρέπει να αποτελέσει το παράδειγμα», δήλωσε ο Raphael Kergueno, έτερος εκ των συντακτών της έκθεσης και υπεύθυνος πολιτικής της Διεθνούς Διαφάνειας.
Μια αξιοσημείωτη ανεπάρκεια στα περισσότερα κράτη μέλη είναι η έλλειψη ανεξάρτητων φορέων δεοντολογίας και εποπτείας, οι οποίοι πρέπει να έχουν την αρμοδιότητα να προτείνουν κανόνες σχετικά με τα οικονομικά συμφέροντα των δημοσίων αξιωματούχων, τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και των δραστηριοτήτων lobbying.
Τα δεδομένα στα οποία βασίστηκε αυτή η έκθεση έχουν δημοσιευθεί και στις επιμέρους εκθέσεις που συντάχθηκαν για καθένα εκ των 8 κρατών μελών στο πλαίσιο του προγράμματος Integrity Watch. (βλ. Σημείωση). Επισημαίνεται ότι τα εν λόγω δεδομένα είναι συχνά κακής ποιότητας και οι κυβερνήσεις πρέπει να παρέχουν αυτά τα δεδομένα σε χρησιμοποιήσιμη μορφή, εάν θέλουν πραγματικά να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή του κοινού.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς στο πλαίσιο του Integrity Watch, αφού μετέτρεψε σε ανοιχτά δεδομένα τα δημοσιευμένα σε PDF «πόθεν έσχες» των βουλευτών για το 2019 (οικονομικό έτος 2018), παρουσίασε δημόσια τα ευρήματά της σε ζωντανή διαδικτυακή εκδήλωση και δημοσίευσε την αναλυτική έκθεση Integrity Watch Greece. Κεντρικό εύρημα της έκθεσης είναι ότι, λόγω της έλλειψης τυποποιημένης φόρμας και εξειδικευμένων οδηγιών, οι Έλληνες βουλευτές δηλώνουν τα εισοδήματά τους με μη ενιαίο τρόπο, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται τεράστιες αποκλίσεις στα ποσά που φαίνεται ότι λαμβάνουν οι βουλευτές ως εισόδημα από την άσκηση των βουλευτικών καθηκόντων τους.
«Στη χώρα μας η σχέση κράτους-πολίτη στερείται εμπιστοσύνης και από τις δυο πλευρές με αποτέλεσμα η επικοινωνία μεταξύ θεσμών και πολιτών να βασίζεται στην αβεβαιότητα, την καχυποψία, τη σύγκρουση, τη συναλλαγή και τη συνενοχή. Για να εξαλειφθεί αυτό το έλλειμμα εμπιστοσύνης απαιτείται πρωτίστως διαφάνεια και λογοδοσία εκ μέρους του πολιτικού κόσμου, με άλλα λόγια tone from the top!», δήλωσε η Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος, Δρ Δαμάσκου Άννα.
Σημείωση:
Το Integrity Watch είναι μια σειρά διαδικτυακών εργαλείων που έχουν σχεδιαστεί, για να ενδυναμώσουν τους πολίτες, τους δημοσιογράφους και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ώστε να παρακολουθούν την πολιτική ακεραιότητα σε δημόσιους φορείς. Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε πληροφορίες για τις επιμέρους πλατφόρμες του Integrity Watch:
Όνομα Πλατφόρμας | Χώρα / οργανισμός | Περιεχόμενα | Σύνδεσμος | Κατάσταση |
Integrity Watch EU | Ευρωπαϊκή Ένωση | Συναντήσεις lobbying της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Εγγεγραμμένοι οργανισμοί lobbying |
integritywatch.eu | Δημοσιευμένο |
Integrity Watch France | France | Δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων υπουργών, βουλευτών, γερουσιαστών Δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων των Γάλλων Ευρωβουλευτών Δραστηριότητες lobbying δημόσιων αξιωματούχων Εγγεγραμμένοι οργανισμοί lobbying |
integritywatch.fr | Δημοσιευμένο |
Integrity Watch Greece | Greece | Δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης των Βουλευτών | integritywatch.gr | Δημοσιευμένο |
Deputati uz Delnas 2.0 | Latvia | Δωρεές σε πολιτικά κόμματα Δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων των βουλευτών |
www.deputatiuzdelnas02.lv | Σε εξέλιξη |
Integrity Watch Nederland | The Netherlands | Δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων των μελών της Κάτω και της Άνω Βουλής | integritywatch.nl | Σε εξέλιξη |
Integrity Watch Spain | Spain | Δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων και εισοδήματος των βουλευτών και των γερουσιαστών | integritywatch.es | Σε εξέλιξη |
ManoSeimas | Lithuania | Συναντήσεις lobbying με βουλευτές
Συνεδριάσεις της επιτροπής του Κοινοβουλίου |
manoseimas.lt | Δημοσιευμένο |
Soldiepolitica | Italy | Δηλώσεις οικονομικών συμφερόντων βουλευτών και γερουσιαστών Δωρεές σε πολιτικά κόμματα |
soldiepolitica.it | Δημοσιευμένο |
Varuh Integritete | Slovenia | Συναντήσεις lobbying με την κυβέρνηση
Περιορισμοί επιχειρηματικών συμφερόντων |
varuhintegretete.transparency.si | Δημοσιευμένο |
Σχετικά με τη Διεθνή Διαφάνεια
Μέσα από παραρτήματα σε περισσότερες από 100 χώρες και μια διεθνή γραμματεία στο Βερολίνο, η Διεθνής Διαφάνεια ηγείται του αγώνα κατά της διαφθοράς τα τελευταία 27 χρόνια.
www.transparency.org
Σχετικά με τη Διεθνή Διαφάνεια Ελλάδος
Η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς αποτελεί το ελληνικό παράρτημα της Διεθνούς Διαφάνειας και λειτουργεί στην Ελλάδα από το 1996. Kύριοi σκοποί της δράσης της είναι να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για τους κινδύνους της διαφθοράς στην Ελλάδα και ταυτόχρονα, να προωθήσει ουσιαστικές συστημικές αλλαγές που θα οδηγήσουν στη λειτουργία της κοινωνίας με περισσότερη διαφάνεια.
www.transparency.gr