Προς: κ. Κωνσταντίνο Τσιάρα, Υπουργό Δικαιοσύνης
Κοιν: κ. Γιώργο Κώτσηρα, Υφυπουργό Δικαιοσύνης
κ. Παναγιώτη Αλεξανδρή, Γενικό Γραμματέα Δικαιοσύνης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτω
Αθήνα,12.05.2021
Θέμα: Αίτημα για παροχή πληροφόρησης από το Υπουργείο Δικαιοσύνης
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Στη χώρα μας, όπως και στα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ε.Ε, δόθηκαν 2 χρόνια για την εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 1937/2019/ΕΕ για την προστασία των whistleblowers, προκειμένου η κυβέρνηση να είναι σε θέση με άνεση χρόνου να εμπλέξει στη διαδικασία ενσωμάτωσης ειδικούς επί του θέματος εμπειρογνώμονες και κάθε είδους ενδιαφερόμενους.
Από την πρώτη στιγμή, η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος χαιρέτησε τη δημιουργία της ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής την οποία συνέστησε το υπουργείο Δικαιοσύνης με την απόφαση 19612/φ.337/20.5.2020 (ΥΟΔΔ 394). Επιπλέον, με σειρά πρωτοβουλιών της[1] ζήτησε τη διαμόρφωση με συμμετοχικό τρόπο ενός ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου προστασίας των whistleblowers, το οποίο να καλύπτει και τις αναφορές παραβιάσεων της εθνικής νομοθεσίας.
Σε αντίθεση με όσα συμβαίνουν σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ[2], παρατηρούμε την έλλειψη επίσημης ενημέρωσης για την εξέλιξη της ενσωμάτωσης της Οδηγίας, ενώ απομένουν μόλις 7 μήνες για την εκπνοή της σχετικής προθεσμίας. Αυτή η καθυστέρηση ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την ολοκληρωμένη υπέρ του δημοσίου συμφέροντος ενσωμάτωση της Οδηγίας, τη στιγμή μάλιστα που οι δημόσιες αποκαλύψεις του κινήματος #metoo ανέδειξαν την επιτακτική ανάγκη ρύθμισης του ζητήματος.
Η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος αταλάντευτα προσηλωμένη στην αξία της διαφανούς δημόσιας συμμετοχής υπέρ της καλής νομοθέτησης παρακαλεί να της παραδοθούν[3] ή να δημοσιευθούν τα έγγραφα (γνωμοδοτήσεις, πρακτικά συνεδριάσεων, σχέδιο νόμου, αιτιολογική έκθεση, ανάλυση συνεπειών ρύθμισης, πίνακα αντιστοίχισης με διατάξεις της Ευρωπαϊκής Οδηγίας κλπ.) που έχουν παραχθεί ως τώρα στο πλαίσιο λειτουργίας της ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής η οποία είναι αρμόδια για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 1937/2019/ΕΕ, προκειμένου τόσο η ίδια όσο και έτεροι ενδιαφερόμενοι φορείς (σε περίπτωση δημοσίευσης των σχετικών εγγράφων) να είναι σε θέση να συμβάλουν έγκαιρα και τεκμηριωμένα στη διαμόρφωση του σχεδίου νόμου πριν από το στάδιο της ηλεκτρονικής δημόσιας διαβούλευσης στο opengov.gr.
Με εκτίμηση,
Για τη Διεθνή Διαφάνεια-Ελλάδος
Δρ Άννα Δαμάσκου Γιώργος Χατζηγιαννάκης
Πρόεδρος Γενικός Γραμματέας
[1] Δείτε αναλυτικά τις θέσεις της ΔΔ-Ε για την αποτελεσματική ενσωμάτωση της Οδηγίας 1937/2019, την επιστολή με άλλες 20 οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών στον Πρωθυπουργό, τον Υπουργό Επικρατείας και τον Υπουργό Δικαιοσύνης, καθώς επίσης και την επιστολή στον Υπουργό Δικαιοσύνης για την προσθήκη δέσμευσης για τη συμμετοχική ενσωμάτωση της Οδηγίας στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση
[2] Δείτε παραδείγματα διαφανούς ενσωμάτωσης της Οδηγίας σε χώρες όπως η Τσεχία, η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Εσθονία, η Λετονία, η Ιρλανδία.
[3] Βλ. σχετικά και: δικαίωμα πρόσβασης στα δημόσια έγγραφα (Σ 5Α), το Ν. 3448/2006 (για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα), το ΠΔ 28/2015 (κωδικοποίηση διατάξεων για την πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα και στοιχεία) και το Ν. 4727/2020 (ανοικτά δεδομένα και περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημοσίου τομέα.