Η πρόληψη και η έγκαιρη αποκάλυψη είναι οι πιο αποτελεσματικοί τρόποι καταπολέμησης της διαφθοράς, που εκτυλίσσεται κατά κύριο λόγο στο σκοτάδι εκτός αν έρθει στο φως από ανθρώπους που πέφτουν συχνά τυχαία πάνω της. Οι πολίτες που αποκαλύπτουν καταχρηστικές πρακτικές -οι επονομαζόμενοι whistleblowers- διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην πάταξή της. Ωστόσο, η αποκάλυψη πληροφοριών ενδέχεται να έχει σημαντικό κόστος για τους whistleblowers, καθώς εκτίθενται σε σημαντικούς κινδύνους, όπως απώλεια εργασίας, εμπλοκή σε δικαστικές διαμάχες ή ακόμη και απειλή κατά της ζωής τους.
Κατά συνέπεια, η προστασία των whistleblowers από ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο είναι επιτακτική.
Η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς συμμετέχει σε ένα πανευρωπαϊκό πρόγραμμα που αποσκοπεί στην ανάδειξη της ανάγκης ύπαρξης πλαισίου προστασίας και ενθάρρυνσης για τους whistleblowers σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Το πρόγραμμα αποτελεί συνέχεια της δράσης «Enhancing Whistle-blower Protection» που πραγματοποίησε η Διεθνής Διαφάνεια το 2009.
Στο πλαίσιο του προγράμματος «Providing an alternative to silence: Towards greater protection and support for whistle-blowers in the EU», καταγράφηκε και αξιολογήθηκε η ισχύουσα σε εθνικό επίπεδο νομοθεσία σχετικά με την αντιμετώπιση των ανθρώπων που αποκαλύπτουν περιστατικά διαφθοράς (whistleblowers) σε συνολικά 6 χώρες της Ε.Ε. (Βέλγιο, Εσθονία, Ελλάδα, Ιταλία, Λετονία και Λουξεμβούργο). Στόχος ήταν να αναδειχθεί η σημασία της καταγγελίας φαινομένων διαφθοράς στην προσπάθεια καταπολέμησής της, να καταγραφούν «Καλές Πρακτικές» αλλά και να προωθηθούν συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της προστασίας προς εκείνους που καταγγέλλουν φαινόμενα διαφθοράς.
Το πρόγραμμα αποσκοπεί επίσης στη δημιουργία νοοτροπίας αντίδρασης στα φαινόμενα διαφθοράς ώστε να ενδυναμωθεί η πρόληψη των εγκλημάτων διαφθοράς.
Η υιοθέτηση και εφαρμογή ενός αποτελεσματικού νομικού πλαισίου προστασίας των whistleblowers, όχι μόνο θα εξοικονομήσει πόρους, αλλά μακροπρόθεσμα θα συμβάλει στη συνειδητοποίηση όλων ότι αποτελεί δικαίωμα και υποχρέωσή μας ως πολίτες να συμμετέχουμε ενεργά στην καταπολέμηση της διαφθοράς και να απαιτούμε την τιμωρία αυτών που παρανομούν, σπάζοντας χρόνιους φαύλους κύκλους που «ανέχονται» δωρολήπτες και δωροδότες.
______________________________________________________
Το παρακάτω κείμενο θέσεων της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος αποσκοπεί να συμβάλει εποικοδομητικά στη διαδικασία ενσωμάτωσης στην ελληνική έννομη τάξη, της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την προστασία των whistleblowers. Στο κείμενο:
- παρουσιάζονται συνοπτικά oι ρυθμίσεις της Οδηγίας και το νομικό πλαίσιο στη χώρα μας, ιδίως ως προς τις ελλείψεις και τα κενά σε σχέση με την Οδηγία
- επισημαίνονται τα σημεία που πρέπει να προσεχθούν ιδιαίτερα κατά την ενσωμάτωσή της
- χαρτογραφούνται οι φορείς που πρέπει να έχουν ρόλο στη διαδικασία ενσωμάτωσης
- προτείνεται ένας οδικός χάρτης για την έγκαιρη και ολοκληρωμένη ενσωμάτωση στο πλαίσιο συνεργασίας της Open Government Partnership.
_______________________________________________________
Στις 7 Οκτωβρίου 2019, η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε την Οδηγία για την “Προστασία των προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του Ενωσιακού δικαίου (Οδηγία για την Προστασία των Πληροφοριοδοτών Δημοσίου Συμφέροντος). Για την υποστήριξη της αποτελεσματικής εφαρμογής της Οδηγίας, η Διεθνής Διαφάνεια ετοίμασε το παρακάτω κείμενο πολιτικής το οποίο παρέχει προτάσεις που αποσκοπούν στο να κλείσουν τα κενά και να ενισχύσουν την προστασία των πληροφοριοδοτών δημοσίου συμφέροντος στη διαδικασία ενσωμάτωσης στο Ελληνικό δίκαιο.
Κατεβάστε το κείμενο:
στα Ελληνικά Κείμενο Θέσεων ΔΔ_WHISTLEBLOWING
στα Αγγλικά 2019_EU_whistleblowing_EN
_______________________________________________________
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε την έρευνα της Διεθνούς Διαφάνειας και του Whistleblowing International Network για την εξέλιξη της ενσωμάτωσης της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την προστασία των Whistleblowers στα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε.
https://images.transparencycdn.org/images/2021_EU-Governments-Whistleblower-Protection_English.pdf
_________________________________________________________
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε τη μεθοδολογία της Διεθνούς Διαφάνειας για τη βέλτιστη ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την προστασία των Whistleblowers
https://images.transparencycdn.org/images/2020_Toolkit_AssessingWhistleblowingLegislation_EN.pdf
_________________________________________________________
Εδώ μπορείτε να δείτε ολοκληρωμένη την Έκθεση «Εναλλακτική στη Σιωπή: Αποτελεσματικότερη προστασία και υποστήριξη των whistleblοwers στην Ελλάδα».
Έκθεση “Εναλλακτική στη σιωπή”Providing_An_Alternative_To Silence_Country Report_Greece (english)
________________________________________________________
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε τις διεθνείς αρχές για το whistleblowing:
________________________________________________________
Δείτε την Ευρωπαϊκή Έκθεση για την προστασία των whistleblowers στην Ευρώπη
EU Whistleblower Report_final_web
Με την οικονομική στήριξη του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Πρόληψη και Καταπολέμηση του Εγκλήματος» – Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων
_________________________________________________________
Επιστολές προς Κυβερνητικούς Φορείς
Επιστολή προς Υπουργό Δικαιοσύνης_17 1 2020
Αίτημα για παροχή πληροφόρησης από Υπ.Δικ 12_5_21final
EΠΙΣΤΟΛΗ_ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ 5_4_21
EΠΙΣΤΟΛΗ_ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 22 2 21
EΠΙΣΤΟΛΗ_ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 22 2 2021
Επιστολή ΔΔ-Ε VW RU προς ΠΘ_ΥπΕπικ_ΥπΔικ
_________________________________________________________
Δελτία Τύπου
ΔΤ_ΚΡΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥ_13.10.21_fnl
ΔΤ_WB-20 12 2021 Δίνουμε τέλος στην κουλτούρα της σιωπής!_FNL
ΔΤ_Υπόθεση Μπεκατώρου_09 02 2021
_________________________________________________________
Επιστολές προς Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή
Επιστολή-Νομοπαρασκευαστική-WB_8_9-20
Επιστολή προς κ. Κουτσούκο_Πρόεδρο Νομοπαρασκευαστικής_15.9.2021
_________________________________________________________