Το 70% των κυβερνήσεων παγκοσμίως δεν μπορούν να προστατεύσουν τον τομέα της άμυνας από τη διαφθορά
Ο νέος Δείκτης της Διεθνούς Διαφάνειας (ΔΔ) παρουσιάζει ότι οι μισές χώρες είτε δεν δημοσιεύουν τον προϋπολογισμό για αμυντικούς εξοπλισμούς είτε παρέχουν μόνο πολύ περιορισμένη πληροφόρηση
Το 70% των κρατών είναι ευάλωτα στην κατασπατάληση πόρων και σε κινδύνους ασφάλειας, διότι στερούνται πρακτικών και εργαλείων κατά της διαφθοράς, όπως παρουσιάζει ο πρώτος δείκτης μέτρησης πρόληψης και καταπολέμησης της διαφθοράς στον τομέα της άμυνας, ο οποίος δημοσιεύθηκε από το Πρόγραμμα Άμυνας και Ασφάλειας της Διεθνούς Διαφάνειας-Ηνωμένου Βασιλείου. Τα κράτη που εφαρμόζουν υποτυπώδεις ελέγχους αποτελούν τα 2/3 των μεγαλύτερων εισαγωγέων όπλων και σχεδόν το ½ των μεγαλύτερων εξαγωγέων όπλων στον κόσμο.
Η Γερμανία και η Αυστραλία είναι οι μόνες χώρες που έχουν ισχυρούς μηχανισμούς καταπολέμησης της διαφθοράς, σύμφωνα με τον Δείκτη, καθώς και μέτρα που εφαρμόζονται, όπως ισχυρή κοινοβουλευτική εποπτεία της αμυντικής πολιτικής, αυστηρές προδιαγραφές για τις εταιρείες αμυντικών εξοπλισμών και υπεύθυνες μυστικές υπηρεσίες.
Η Ελλάδα ανήκει στη Ζώνη C, μαζί με άλλες 16 χώρες (π.χ. Βραζιλία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία) όπου εντοπίζεται μεσαίος κίνδυνος διαφθοράς. Ειδικότερα η Ελλάδα αξιολογείται δυσμενώς λόγω του μεγάλου κινδύνου πολιτικής διαφθοράς. Εντούτοις, εμφανίζονται θετικά στοιχεία, κυρίως στον τομέα της διαχείρισης του προσωπικού και των προμηθειών από την υιοθέτηση της πρόσφατης (το 2011) Οδηγίας για προμήθειες στην Άμυνα και την Ασφάλεια, η αποτελεσματικότητα της οποίας όμως είναι πολύ νωρίς να αξιολογηθεί. Για τη συνοπτική παρουσίαση των Αποτελεσμάτων της Ελλάδας, πατήστε ΕΔΩ
Ο Δείκτης κατά της Διαφθοράς στην Άμυνα (Government Defence Anti-Corruption Index) αναλύει τους τρόπους με τους οποίους 82 χώρες παγκοσμίως προσπαθούν να καταπολεμήσουν τη διαφθορά στον τομέα της άμυνας. Οι χώρες αυτές αποτελούν το 94% της παγκόσμιας δαπάνης για την άμυνα για το 2011, που αντιστοιχεί σε 1,6 τρις δολάρια. Οι χώρες κατατάσσονται σε ζώνες ανάλογα με το επίπεδο κινδύνου, όπου στη ζώνη Α εντοπίζονται χώρες με πολύ χαμηλό κίνδυνο, ενώ στη ζώνη F χώρες με υψηλό κίνδυνο και βαθμολογούνται βάσει 77 δεικτών, οι οποίοι καλύπτουν 5 καίριες πτυχές του τομέα της άμυνας: πολιτική, χρηματοδότηση, ανθρώπινοι πόροι, επιχειρήσεις και προμήθειες.
«Η διαφθορά στην άμυνα είναι επικίνδυνη, δημιουργεί έριδες, δαπανά πόρους, και το κόστος της επωμίζονται οι πολίτες, οι στρατιώτες, οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις. Ωστόσο η πλειοψηφία των κυβερνήσεων κάνουν ελάχιστα για να την αποτρέψουν, αφήνοντας πολλές ευκαιρίες στη διαφθορά να ανθίσει μακριά από τον δημόσιο έλεγχο, κατασπαταλώντας πόρους που θα μπορούσαν να επενδυθούν καλύτερα», εξηγεί ο Mark Pyman, Επικεφαλής του Προγράμματος Άμυνας και Ασφάλειας της ΔΔ-Ηνωμένου Βασιλείου.
Η Διεθνής Διαφάνεια κάνει έκκληση στις κυβερνήσεις να δώσουν μεγαλύτερη διαφάνεια στον τομέα της άμυνας, που αν και παραδοσιακά μυστικοπαθής περιλαμβάνει υψηλό κόστος δημοσίων συμβάσεων. Οι φορείς της άμυνας θα πρέπει ενισχύσουν την πρόσβαση των πολιτών στην πληροφόρηση σχετικά με τους προϋπολογισμούς και τις προμήθειες. Ο νομοθέτης θα πρέπει να ενδυναμώσει τους ελέγχους και την εποπτεία του τομέα, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην πάταξη της διαφθοράς.
Η ΔΔ εκτιμά ότι το παγκόσμιο κόστος της διαφθοράς στην άμυνα είναι κατ’ ελάχιστο 20 δις δολάρια το χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας και του Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI). Αυτό ισοδυναμεί με το συνολικό ποσό που έχει δεσμευτεί να δαπανήσει η G8 το 2009 για την καταπολέμηση της πείνας.
Οι πολιτικοί ασκούν ελάχιστη εποπτεία. Οι Ένοπλες Δυνάμεις φοβούνται να εγείρουν συναγερμό. Οι πολίτες παραμένουν στο σκοτάδι.
Ο Δείκτης δείχνει ότι μόνο το 15% των κυβερνήσεων που αξιολογήθηκαν, διαθέτουν ολοκληρωμένη, υπεύθυνη και αποτελεσματική διαδικασία πολιτικής εποπτείας της αμυντικής πολιτικής. Στο 45% των κρατών εντοπίζεται ελάχιστη ή καθόλου εποπτεία της αμυντικής πολιτικής, ενώ στις μισές χώρες υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία που να αποδεικνύουν την εποπτεία της προμήθειας αμυντικών εξοπλισμών.
Η έρευνα επίσης διαπιστώνει ότι οι πολίτες στερούνται βασικής πληροφόρησης σχετικά με τον τομέα της άμυνας. Στις μισές χώρες, ως προς τη χρηματοδότηση των αμυντικών εξοπλισμών παρατηρείται πλήρης αδιαφάνεια ή πολύ περιορισμένη συνοπτική πληροφόρηση. Για το 70% των κρατών, οι πολίτες δεν μπορούν να λάβουν γνώση για το πόσα χρήματα ξοδεύει η κυβέρνηση για μυστικά αμυντικά κονδύλια.
Σύμφωνα με τον Dr Oliver Cover, τον κύριο συγγραφέα της έρευνας, «ο Δείκτης αυτός αναμφίβολα εντοπίζει ένα σημαντικό κίνδυνο διαφθοράς στον τομέα της άμυνας. Είναι ένα σοκ, το οποίο για μερικούς τομείς δεν είναι εύκολα αντιληπτό, όπως για παράδειγμα σε καταστάσεις συγκρούσεων, όπου η διαφθορά μπορεί να ριζώσει βαθιά. Ο Δείκτης θα βοηθήσει στην κατανόηση και την αντιμετώπιση των κινδύνων. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εξυγιάνουν τον τομέα, και η έκθεσή μας προσφέρει πρακτικές λύσεις προς ενίσχυση της διαφάνειας. Με αυτόν τον τρόπο θα διασωθούν οι ζωές των στρατιωτών και των πολιτών και θα εξοικονομηθούν δισεκατομμύρια δολάρια στα κρατικά κονδύλια».
Σημείωση για τους συντάκτες:
- Ο Δείκτης συνδυάζεται με τον Δείκτη κατά της Διαφθοράς για τις Αμυντικές Επιχειρήσεις, ο οποίος δημοσιεύθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2012, αξιολογώντας 129 αμυντικές επιχειρήσεις του αμυντικού τομέα ως προς την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο της διαφθοράς.
- Για την αναλυτική παρουσίαση του Δείκτη http://government.defenceindex.org
- Το Πρόγραμμα Άμυνας και Ασφάλειας της ΔΔ-Ηνωμένου Βασιλείου συμβάλλει στην ενίσχυση της ακεραιότητας και τη μείωση της διαφθοράς στις αμυντικές εγκαταστάσεις παγκοσμίως, μέσα από τη στήριξη μεταρρυθμίσεων κατά της διαφθοράς, την αύξηση της ακεραιότητας κατά τη μεταφορά όπλων, και την επιρροή στη διαμόρφωση της αμυντικής πολιτικής. Για την επίτευξη αυτών, το Πρόγραμμα συνεργάζεται με κυβερνήσεις, αμυντικές επιχειρήσεις, διεθνείς οργανισμούς και την κοινωνία των πολιτών. Το Πρόγραμμα υλοποιείται από τη Διεθνή Διαφάνεια-Ηνωμένο Βασίλειο. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Πρόγραμμα μπορείτε να βρείτε www.ti-defence.org.
ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Ο Δείκτης κατατάσσει τις χώ
ΖΩΝΗ A – ΠΟΛΥ ΜΙΚΡΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (2 χώρες): Αυστραλία, Γερμανία
ΖΩΝΗ B – ΜΙΚΡΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (7 χώρες): Αυστρία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Νορβηγία, Νότια Κορέα, Σουηδία, Ταϊβάν, ΖΩΝΗ C – ΜΕΣΑΙΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (16 χώρες): Αργεντινή, Βραζιλία, Βουλγαρία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιαπωνία, Ισπανία, Ιταλία, Κολομβία, Κροατία, Λεττονία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία, Τσεχική Δημοκρατία ΖΩΝΗ D+ – ΥΨΗΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (15 χώρες): Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ινδία, Ισραήλ, Κένυα, Κουβέιτ, Κύπρος, Λίβανος, Μεξικό, Νεπάλ, Νότια Αφρική, Ουκρανία, Σερβία, Σιγκαπούρη, Ταϋλάνδη, ΖΩΝΗ D- – ΥΨΗΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (15 χώρες) : Αιθιοπία, Γεωργία, Γκάνα, Ιορδανία, Καζακστάν, Κίνα, Λευκορωσία, Μαλαισία, Μπαγκλαντές, Πακιστάν, Παλαιστίνη, Ρουάντα, Ρωσία, Τανζανία, Τουρκία BAND E – ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (18 χώρες): Αφγανιστάν, Μπαχρέιν, Ακτή Ελεφαντοστού, Ινδονησία, Ιράν, Ιράκ, Μαρόκο, Νιγηρία, Ομάν, Φιλιππίνες, Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Σρι Λάνκα, Τυνησία, Ουγκάντα, Ουζμπεκιστά, Βενεζουέλα, Ζιμπάμπουε BAND F – ΚΡΙΣΙΜΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ (9 χώρες): Αλγερία, Αγκόλα, Καμερούν, Κογκό, Αίγυπτος, Ερυθραία, Λιβύη, Συρία, Υεμένη |