Κυρίες και κύριοι
Καλημέρα σας,
Κατ’ αρχάς θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη σημερινή σας παρουσία και τη συνεχή στήριξη στο έργο της Διεθνούς Διαφάνειας-Ελλάδος.
Το 1997, η ΔΔ-Ε δειλά έκανε την εμφάνισή της στη χώρα μας και ανέδειξε το ζήτημα της διαφθοράς, που ως τότε δεν ακουγόταν τόσο συχνά -όσο σήμερα- στα δελτία ειδήσεων, στα τηλεοπτικά πάνελ, στις πολιτικές συζητήσεις. Δέκα χρόνια αργότερα, το 2007, η ΔΔ-Ε προχώρησε σε μια καινοτομία και προκειμένου να αναμετρηθεί με το τέρας της διαφθοράς, προσπάθησε να την περιγράψει με ποσοτικά και ποιοτικά κριτήρια, να καταμετρήσει το κόστος της που επιβαρύνει το ελληνικό νοικοκυριό, διαμορφώνοντας μια Εθνική Έρευνα για τη Διαφθορά στην Ελλάδα, μοναδική στο είδος της, για τα εθνικά και διεθνή πρότυπα.
Φέτος, η Εθνική Έρευνα της ΔΔ-Ε, κλείνοντας μια πενταετία, έχει καθιερωθεί ως ένας αναγνωρισμένος δείκτης, ένα επιστημονικό εργαλείο, που με αξιοπιστία, αντικειμενικότητα, διαχρονικότητα και συγκρισιμότητα, χαρτογραφεί το φαινόμενο της μικροδιαφθοράς στην Ελλάδα, σκιαγραφεί τις αντιλήψεις του κόσμου, δηλαδή την ανοχή απέναντι στο φακελάκι και τη διάθεση να συμβάλλουμε στην καταπολέμησή του. Η Εθνική Έρευνα για τη διαφθορά στην Ελλάδα, αναμφισβήτητα, μετά την 5χρονη πορεία της, αφενός έχει καλλιεργήσει πρόσφορο έδαφος για την ευαισθητοποίηση των πολιτών έναντι της διαφθοράς, αφετέρου λειτουργεί ως ένας σημαντικός μοχλός πίεσης προς την Πολιτεία για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις.
Η φετινή έρευνα καινοτομεί, όχι σε σημείο που να επηρεάζει τη συγκριτική ανάλυση των στοιχείων. Απεναντίας, οι προδιαγραφές της βελτιώθηκαν, χρησιμοποιείται διπλάσιο δείγμα ερωτωμένων (12.000 άτομα έναντι 6.000 ατόμων που ήταν στο παρελθόν) που δίνει τη δυνατότητα για εξαγωγή πιο στοχευμένων συμπερασμάτων σχετικά με τη γεωγραφική και δημογραφική κατανομή της μικροδιαφθοράς, καθώς και τη σκιαγράφηση διαστάσεων της προσωπικότητας των θυμάτων της διαφθοράς.
Δεν θέλω να σας κουράσω με περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τη μεθοδολογία και τα αποτελέσματα της έρευνας, ο κ. Μαυρής θα τα παρουσιάσει αναλυτικά στη συνέχεια.
Σε γενικές γραμμές, η Εθνική Έρευνα για το 2011, εντοπίζει σημαντική συρρίκνωση της μικροδιαφθοράς στον ιδιωτικό τομέα, αναπόφευκτα λόγω της ευρύτερης οικονομικής κατάστασης και της αντίστοιχης συρρίκνωσης των εισοδημάτων. Εντούτοις, ο δημόσιος τομέας παραμένει ακλόνητος, εξάλλου η τρέχουσα επικαιρότητα το επιβεβαιώνει καθημερινά, με τη διαφθορά να βασιλεύει, ίσως με μικρότερες ταρίφες, στα νοσοκομεία, στις εφορίες και στις πολεοδομίες.
Αν υπάρχει μια ηλιαχτίδα φωτός, προέρχεται από τη στάση των πολιτών, η οποία φαίνεται να κινητοποιείται έναντι του φαινομένου της διαφθοράς, και να αντιδρά, έστω και σπασμωδικά, προς την πάταξή του. Για παράδειγμα το μέτρο της συλλογής αποδείξεων λειτούργησε προς αυτή την κατεύθυνση.
Η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς έχει επενδύσει αρκετά στην ευαισθητοποίηση των πολιτών, με τη διεξαγωγή ερευνών, δημόσιων συζητήσεων και εκδηλώσεων, αλλά και μιας καμπάνιας, όπως είναι ο Δεκάλογος του Ενεργού Πολίτη, όπου μέσα από μηνύματα όπως «δεν φοροδιαφεύγουμε, δεν αδιαφορούμε» προσπαθούμε να αλλάξουμε νοοτροπίες. Ένα πρώτο δείγμα αλλαγής είναι η δημόσια καταδίκη της διαφθοράς –ή της ετεροδοσοληψίας όπως χαρακτηρίστηκε- από τον κλάδο των εργοληπτικών οργανισμών. Ευχόμαστε το παράδειγμά τους να ακολουθήσουν και άλλοι κλάδοι, όπως οι γιατροί και οι δικηγόροι, που βρίσκονται στο στόχαστρο της μικροδιαφθοράς, όπως επισημαίνει η έρευνά μας.
Μετά την ευαισθητοποίηση, το επόμενο βήμα είναι η κινητοποίηση. Η ερευνητική δημοσιογραφία έχει συμβάλει καταλυτικά προς την κατεύθυνση αυτή, αναδεικνύοντας ολοένα και περισσότερο περιπτώσεις διαφθοράς στον τύπο και στα άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς κατευθύνει τις δράσεις της για την ενεργοποίηση των πολιτών. Μέσα από τη συνεργασία με άλλα ευρωπαϊκά παραρτήματα για ανταλλαγή καλών πρακτικών και νέα ερευνητική δραστηριότητα, προωθούμε την ευρεία κατοχύρωση, εφαρμογή και προστασία του θεσμού των καταμηνυτών της διαφθοράς (γνωστών και ως whistle-blowers) ώστε οι πολίτες από συνένοχοι να γίνουν πολέμιοι, καταγγέλλοντας τη διαφθορά.
Το καμπανάκι της διαφθοράς έχει κρούσει προ πολλού, μένει αφενός στην πολιτεία να αναπτύξει πολιτική βούληση για ριζικές μεταρρυθμίσεις, αφετέρου στην κοινωνία των πολιτών να δημιουργήσει αντιστάσεις και να αντιδράσει αποτελεσματικά.
Σας ευχαριστώ πολύ και δίνω τον λόγο στον κ. Μαυρή.