Η ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ
(ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 9/9/2011)
Αναμφισβήτητα το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα στον πλανήτη. Τα τελευταία δύο οχυρά, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς σιγά αλλά σταθερά μειώνουν τις αντιστάσεις τους στον αδιαφιλονίκητο μαγνητισμό του ποδοσφαίρου. Η απήχηση του αθλήματος είναι ευρύτατη και τα χρηματικά ποσά που αυτή συνεπάγεται υπέρογκα. Δυστυχώς όμως μαζί με αυτά ακολουθεί η αδιαφάνεια και η διαφθορά. Η ιστορία είναι γεμάτη από κρούσματα παραβατικότητας πάσης μορφής, σε διάφορες χώρες και σε ανύποπτους χρόνους. Τα πρόσφατα σκάνδαλα δεν ήταν μόνο σε επίπεδο χωρών αλλά στην ίδια την κορυφαία αρχή του ποδοσφαίρου, τη FIFA.
H Διεθνής Διαφάνεια πρόσφατα κατήγγειλε τα σκάνδαλα της FIFA αρχικά για τον τρόπο εκλογής του Προέδρου της και κατά δεύτερον για τα φαινόμενα δωροδοκίας. Η Διεθνής Διαφάνεια δεν καυτηρίασε απλώς τη διαφθορά στους κόλπους της FIFA και του ποδοσφαίρου γενικότερα, αλλά προέβη σε συγκεκριμένες προτάσεις που εάν υιοθετηθούν θα ανακτηθεί η εμπιστοσύνη και το κύρος της ανώτατης αρχής του ποδοσφαίρου.
Το δεκασέλιδο έντυπο των προτάσεων της Διεθνούς Διαφάνειας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την εφαρμογή ριζικών διοικητικών μεταρρυθμίσεων υπό την εποπτεία μιας ομάδας ανθρώπων που θα προέρχονται από το χώρο του ποδοσφαίρου, αλλά και εκτός αυτού, με τρόπο που να διασφαλίζεται η ανεξαρτησία της. Άλλες προτάσεις αφορούν τη διενέργεια ανεξάρτητης έρευνας για τις υπάρχουσες καταγγελίες περί διαφθοράς καθώς και τη θέσπιση καινοτόμων διαδικασιών που θα εδραιώνουν τη διαφάνεια και τη χρηστή διακυβέρνηση, όπως ο χρονικός περιορισμός της θητείας για τις υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις, η εφαρμογή πολιτικής σύγκρουσης συμφερόντων και η υιοθέτηση κώδικα δεοντολογίας.
Στη χώρα μας, ο χώρος του ποδοσφαίρου όχι μόνο δεν είναι ανέγγιχτος από φαινόμενα διαφθοράς και αδιαφάνειας, τουναντίον, σε βάθος χρόνου βρίθει κρουσμάτων ποικίλων μορφών διαφθοράς (όπως αυθαιρεσίες παραγόντων, δωροδοκίες και στημένα παιχνίδια, σκάνδαλα διαιτησίας, έκτροπα φιλάθλων, ξέπλυμα χρήματος στις μεταγραφές παικτών, οικονομικά σκάνδαλα προέδρων, αμφιλεγόμενες αθλητικές αποφάσεις, πλαστογραφία εγγράφων καθώς και διεφθαρμένες πρακτικές για αποφυγή πτώχευσης ομάδων).
Το τελευταίο σκάνδαλο του στησίματος αγώνων ήταν ίσως αναμενόμενο αφού όλοι γνώριζαν τα έκτροπα στο χώρο όλα αυτά τα χρόνια και καμία κυβέρνηση, ούτε ποδοσφαιρική αρχή είχε επιληφθεί του ζητήματος. Αφενός είναι ενθαρρυντικό που δύο εισαγγελείς -η κυρία Ράικου και η κυρία Παπανδρέου- επέδειξαν θάρρος και επιμονή στη διαλεύκανση της υπόθεσης, αφετέρου είναι αποκαρδιωτική η απόφαση της δικαστικής αρχής της ΕΠΟ για την επιβολή μοναδικής ποινής αφαίρεσης βαθμών στις εμπλεκόμενες στα σκάνδαλα ομάδες. Εντούτοις, η τελευταία θαρραλέα απόφαση της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Το ποδόσφαιρο σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και στην Ελλάδα, είναι ένας οργανισμός που «αυτο-ελέγχεται». Η FIFA υποτίθεται ότι ελέγχεται από τις ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες 208 χωρών και η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ) από τα ποδοσφαιρικά σωματεία. Συμβαίνει το εξής παράδοξο: ο ελέγχων (εθνικές ομοσπονδίες) είναι οικονομικά εξαρτημένος από τον ελεγχόμενο (FIFA). Mε άλλα λόγια «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει»! Στην ουσία, δεν υπάρχει καμία ανεξάρτητη αρχή, κανένας μέτοχος στους κόλπους του ποδοσφαίρου που να είναι σε θέση να ασκήσει ουσιαστικό έλεγχο.
Για την αντιμετώπιση αυτών των στρεβλώσεων η Διεθνής Διαφάνεια καλεί όλες τις ομάδες βάσιμου συμφέροντος, αρχής γενομένης από την Πολιτεία (σε τοπικό και διεθνές επίπεδο), τους φιλάθλους, τον αθλητικό τύπο, τα αθλητικά σωματεία, τους παίκτες και κυρίως τους χορηγούς, να εντατικοποιήσουν την πίεση για εξυγίανση και ριζική αναμόρφωση.
Ιδιαίτερα στη χώρα μας, τόσο η πολιτική ηγεσία όσο και ο ΟΠΑΠ θα πρέπει να παραμείνουν σημαντικοί πόλοι πίεσης για αλλαγή.
Το ποδόσφαιρο, η βασίλισσα των σπορ, αποτελεί πρόσφορο έδαφος για την ανάδειξη ηρώων και τη δημιουργία προτύπων για τους νέους. Ήρθε επιτέλους η ώρα να μπει τέλος στα κακώς πεπραγμένα και το ποδόσφαιρο να επαναπροσδιοριστεί, ώστε τα παιδιά μας να εμπνέονται από πρότυπα ακεραιότητας.