Βρυξέλλες, 20 Μαΐου 2015. Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία έρευνας που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Διεθνής Διαφάνεια (Transparency International – TI), 4 στους 5 πολίτες της ΕΕ τάσσονται υπέρ της υποχρέωσης των επιχειρήσεων να αποκαλύπτουν ποιοι είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες τους και, μόνο 1 στους 4 πολίτες πιστεύει ότι η κυβέρνησή τους είναι αποτελεσματική στην πρόληψη του βρώμικου χρήματος στη χώρα τους.
Τα νέα αυτά δεδομένα της παγκόσμιας Οργάνωσης έρχονται στη δημοσιότητα σήμερα, ημέρα κατά την οποία η ΕΕ υπογράφει συμφωνία για τους νέους κανόνες που στοχεύουν στην πρόληψη του ξεπλύματος χρήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Carl Dolan, Διευθυντής του Γραφείου Διασύνδεσης της Διεθνούς Διαφάνειας στην ΕΕ (Transparency International-EU Office), δήλωσε σχετικά: «Εικονικές εταιρίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προπέτασμα για να αποκρύψουν τα έσοδα που προέρχονται από διαφθορά, εγκληματικές δραστηριότητες και κατά συνέπεια, να αποφύγουν τους φόρους. Υπάρχει ξεκάθαρο δημόσιο συμφέρον ώστε να μπει τέλος στη ροή του παράνομου χρήματος που υπολογίζεται ότι μόνο στην ΕΕ αγγίζει τα 70.000 δισεκατομμύρια δολάρια. Πρέπει να συγχαρούμε την ΕΕ, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ειδικότερα, για την ψήφιση της νέας νομοθεσίας καθώς αποτελεί ένα ευπρόσδεκτο πρώτο βήμα για να ξεσκεπάσουμε τους φορείς της διαφθοράς στην Ευρώπη».
«Ένας αριθμός κυβερνήσεων της ΕΕ δηλώνουν ότι θα προχωρήσουν στη δημιουργία ενός δημόσια προσβάσιμου κεντρικού μητρώου όπου θα περιλαμβάνονται τα στοιχεία των ιδιοκτητών εταιριών. Αυτό ακριβώς επιθυμούν και ζητούν οι πολίτες. Καθιστώντας αυτές τις πληροφορίες εξ ολοκλήρου δημόσιες παρέχεται άμεση πρόσβαση σε εκείνους που διερευνούν τα ίχνη του βρώμικου χρήματος, εντός και εκτός της ΕΕ».
Πλήρης πρόσβαση στις πληροφορίες αυτές θα δοθεί σε λειτουργούς της δικαιοσύνης καθώς και σε σχετικούς κυβερνητικούς φορείς. Άλλα μέλη της κοινωνίας των πολιτών, όπως οι δημοσιογράφοι της ερευνητικής δημοσιογραφίας καθώς και Μη Κυβερνητικές Ορανώσεις (ΜΚΟ), μπορούν να έχουν πρόσβαση στα εταιρικά ιδιοκτησιακά δεδομένα, εφόσον είναι σε θέση να αποδείξουν έννομο συμφέρον. Η Διεθνής Διαφάνεια καλεί όλα τα κράτη μέλη, να κάνουν διαθέσιμες αυτές τις πληροφορίες σε όλους τους πολίτες δίνοντάς τους πλήρη πρόσβαση.
Τι αποκαλύπτει η έρευνα για την Ελλάδα
Για την Ελλάδα -η οποία περιλαμβάνεται ανάμεσα στα 17 κράτη μέλη της ΕΕ που μετείχαν στην έρευνα της Διεθνούς Διαφάνειας και της WIN/Gallup International Association- αποτυπώνεται ξεκάθαρα η άποψη και η απαίτηση των πολιτών της.
Συγκεκριμένα, το 88% των πολιτών που ρωτήθηκαν, δήλωσαν ότι η κυβέρνηση της χώρας μας πρέπει να απαιτεί από τις εταιρίες να δημοσιεύουν τα πραγματικά ονόματα όλων των μετόχων και των ιδιοκτητών τους ενώ παράλληλα, μόλις το 15% των πολιτών πιστεύει ότι η κυβέρνηση είναι αποτελεσματική στην πρόληψη περιστατικών όπου εμπλέκονται διεφθαρμένοι ξένοι πολιτικοί και επιχειρηματίες.
«Οι πολίτες της χώρας μας εξέφρασαν με σαφήνεια την άποψή τους και το ηχηρό τους αίτημα προς την κυβέρνηση», τονίζει ο Κώστας Μπακούρης, Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας-Ελλάδος. «Απαιτούν εν ολίγοις, η κυβέρνηση να αναλάβει ενεργό ρόλο στην ενίσχυση της διαφάνειας. Ζητούν, και μαζί με τους πολίτες και η Διεθνής Διαφάνεια, να χυθεί άπλετο φως στον εταιρικό κόσμο ώστε το καθεστώς ιδιοκτησίας των εταιριών να είναι γνωστό και δημόσια προσβάσιμο, έτσι ώστε να μπει φραγμός στο ξέπλυμα χρήματος».
Η ταυτότητα πολλών προσώπων που εμπλέκονται σε μεγάλες υποθέσεις διαφθοράς συχνά αποκρύπτεται μέσω ανώνυμων εταιρικών ομίλων, τραστ και άλλου τύπου επιχειρήσεων. Σύμφωνα με ανάλυση της Παγκόσμιας Τράπεζας και των Ηνωμένων Εθνών που αφορά περισσότερες από 200 μεγάλες υποθέσεις διαφθοράς, στο 70% των περιπτώσεων εμπλέκονται διεφθαρμένοι πολιτικοί οι οποίοι χρησιμοποιούν ανώνυμες εταιρίες και τραστ εταιριών για να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητά τους. Δημόσια χρήματα που ανήκουν στους πολίτες υπεξαιρούνται σε μεγάλη κλίμακα, στερώντας από τους ανθρώπους βασικές και θεμελιώδεις υπηρεσίες, όπως αυτές της υγείας και της εκπαίδευσης.
Το νέο νομικό πλαίσιο αφήνει ενδεχομένως ανοικτά σημαντικά κενά στο ξέπλυμα χρήματος, ιδίως όσον αφορά τα τραστ. Σχετικές πληροφορίες δεν θα δημοσιοποιούνται και τα είδη των τραστ που θα περιλαμβάνονται είναι περιορισμένης εμβέλειας και δράσης, κάτι που επίσης πρέπει να αλλάξει.
Οι κυβερνήσεις της ΕΕ θα έχουν χρονικό το περιθώριο δύο ετών για να εφαρμόσουν τα νέα πρότυπα σε εθνικό επίπεδο. Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Δανία, η Τσεχική Δημοκρατία και η Ολλανδία έχουν δηλώσει ότι θα δημιουργήσουν ένα κεντρικό, δημόσιο μητρώο για τις επιχειρήσεις τους.
Σημείωση προς τους συντάκτες:
1. Σύμφωνα με την έρευνα της Global Financial Integrity, σχεδόν 70 δισεκατομμύρια δολάρια έρεαν παράνομα εντός ή εκτός των αναδυόμενων οικονομιών της ΕΕ το 2011. Ταυτόχρονα, οι παγκόσμιοι ρυθμοί ανίχνευσης παράνομων κεφαλαίων από την επιβολή του νόμου εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλοί: 1% για έσοδα από εγκληματικές δραστηριότητες ενώ το ποσοστό κατάσχεσης υπολογίζεται στο 0,2% (UNODC).
2. Η σημερινή ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επιβεβαιώνει τη συμφωνία που επιτεύχθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στην 4η «Οδηγία για την Καταπολέμηση του Ξεπλύματος Χρήματος», η οποία απαιτεί τη δημιουργία κεντρικών μητρώων των δικαιούχων -τα πραγματικά πρόσωπα που έχουν τον απόλυτο έλεγχο- μίας εταιρίας.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Nienke Palstra – EU Policy Officer
Τηλ: +32 2 89 32 457
Email: npalstra@transparency.org
Δείτε αναλυτικά: Αποτελέσματα Έρευνας_2015
Μήνας: Μάιος 2015
Η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς/παράρτημα Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με το Δήμο Θεσσαλονίκης, διοργανώνει εκδήλωση με θέμα «Τοπική Αυτοδιοίκηση και Διαφάνεια». Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 25 Μαΐου 2015, στις 18.00, στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης.
Την πάντα επίκαιρη συζήτηση, αλλά και την ανάγκη για θεσμοθέτηση μέτρων για διασφάλιση της διαφάνειας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, φέρνουν στο προσκήνιο οι δύο φορείς σε μία προσπάθεια να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι σε αυτόν το σημαντικό θεσμό της Πολιτείας.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής:
«Καλές πρακτικές για διαφάνεια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση»
Κώστας Μπακούρης, Πρόεδρος Διεθνούς Διαφάνειας-Ελλάδος
«Πρόληψη διαφθοράς και διαφανής διοίκηση στο Δήμο Θεσσαλονίκης»
Γιάννης Μπουτάρης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης
«Οι θεσμικές υποχρεώσεις, οι πρωτοβουλίες και τα μέτρα που λαμβάνει η Τοπική Αυτοδιοίκηση για την ενίσχυση της διαφάνειας»
Λάζαρος Κυρίζογλου, Πρόεδρος Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, Δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης
Την εκδήλωση θα χαιρετίσει ο Καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Χάρρυ Παπαπανάγος, με σύντομη εισήγησή του με θέμα «Το κόστος της διαφθοράς στην Ελλάδα», ενώ θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση. Το συντονισμό της εκδήλωσης θα έχει ο δημοσιογράφος Παντελής Σαββίδης.
Η είσοδος στην εκδήλωση είναι ελεύθερη
———————————————————————————————————————————
Η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς (ΔΔ-Ε) ιδρύθηκε το 1996, με κύριους σκοπούς της δράσης της να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για τους κινδύνους της διαφθοράς στη χώρα μας και ταυτόχρονα, να προωθήσει ουσιαστικές συστημικές αλλαγές που θα οδηγήσουν στη λειτουργία της κοινωνίας με περισσότερη διαφάνεια. Πιστή στις αρχές της, η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς είναι μια από τις 16 οργανώσεις στην Ελλάδα που έχουν υπογράψει τη Χάρτα Αυτοδέσμευσης, Κοινωνικής Ευθύνης και Λογοδοσίας των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.
Το Παράρτημα Θεσσαλονίκης λειτουργεί από το Μάιο του 2001 και πρόσφατα επαναδραστηριοποιήθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Η Διαύγεια ήταν, και παραμένει, ένα σημαντικό βήμα για τη βελτίωση της διαφάνειας στη χώρα μας. Η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάδος καθώς και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είχαν χαιρετίσει πριν από πέντε χρόνια, αυτήν την πολύ σημαντική μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία καθώς για πρώτη φορά κατοχύρωνε νομικά και προωθούσε θέματα διαφάνειας στον τομέα της δημόσιας διοίκησης. Ταυτόχρονα, σηματοδοτούσε ένα νέο ήθος για τη χρηστή διαχείριση του δημοσίου χρήματος. Σήμερα ωστόσο, η τροπολογία που ψηφίστηκε από τη Βουλή αποτελεί ένα μεγάλο θεσμικό ατόπημα για τη χώρα μας.
Ο νόμος της Διαύγειας, ως είχε μέχρι χθες, περιείχε ορισμένες αστοχίες και ως προς την έλλειψη προστασίας δεδομένων ορισμένων φυσικών προσώπων αλλά και, ως προς την εφαρμογή του: από τη μία πλευρά περιλαμβάνει περιττή πληροφόρηση π.χ. ανάρτηση στο διαδίκτυο καθημερινών μικρο-εξόδων (τρόφιμα, αναλώσιμα κλπ.) και από την άλλη, αρκετοί φορείς, δημόσιοι οργανισμοί, η τοπική αυτοδιοίκηση δεν αναρτούν την απαραίτητη πληροφόρηση που απαιτεί ο νόμος. Τα συνεπακόλουθα αποτελέσματα είναι να γίνεται δύσκολη η πρόσβαση του πολίτη στην πληροφορία και οπωσδήποτε, χρονοβόρα.
Είναι απαραίτητο επομένως να επανασχεδιαστεί ο τρόπος εφαρμογής του νόμου για να είναι εύκολα προσβάσιμος στους πολίτες χωρίς τον αποκλεισμό σημαντικών πληροφοριών. «Παρά τις βελτιώσεις που απαιτούνται, η Διαύγεια ως θεσμός, πρέπει να διαφυλαχτεί αλώβητος γιατί είναι ο μοναδικός δρόμος πρόσβασης των πολιτών στη πληροφόρηση», σημειώνει ο Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας-Ελλάδας, Κώστας Μπακούρης, και συνεχίζει: «Η ψήφιση της τροπολογίας -που στην ουσία αλλοιώνει το χαρακτήρα της Διαύγειας ως βασικού θερμού που επιτρέπει στους πολίτες να ελέγχουν και να παρεμβαίνουν στη λειτουργία του κράτους όταν διαπιστώνουν κακοδιαχείριση- μας βρίσκει αντίθετους. Είναι μία πράξη που «επιτρέπει» τη σπατάλη και ταυτόχρονα ανοίγει το δρόμο στην αδιαφάνεια και πιθανά, στη διαφθορά».